ინტერვიუ ბიბლიოთეკართან

სტატიის ავტორი: ლიზი საყვარელიძე

თაობათა ურთიერთობის პრობლემა მარადაქტუალური თემაა, ტექნოლოგიათა განვითარებასთან ერთად კი ეს მეტად თვალსაჩინო გახდა. საკითხი განსაკუთრებით კარგად ჩანს ლიტერატურასთან მიმართებით – უფროსები ხშირად ამბობენ, რომ ახალმა დრომ წიგნი გააუფასურა, თუმცა ეს ასე არაა. სწორედ ამის გასარკვევად ვესტუმრე საჯარო ბიბლიოთეკას და გავესაუბრე ბიბლიოფილს, რომელიც მრავალი წელია, აქტიური მკითხველია.

როგორ შეგიყვარდათ ლიტერატურა და თუ გახსოვთ, პირველად რომელი ნაწარმოები წაიკითხეთ?
ისეთ ოჯახში გავიზარდე, შეუძლებელია, ლიტერატურა არ შემყვარებოდა. ბებია მყავდა პედაგოგი და ძალიან დიდი ბიბლიოთეკა გვქონდა ჩვენც და ბებიასაც. ასე გამოდის, ბავშვობიდან წიგნებში ვარ. რაც წერა-კითხვა ვისწავლე, იმის მერე მიყვარს კითხვაც. ბებიაჩემი მასწავლიდა, პედაგოგი იყო და სკოლაშიც ერთი წლით ადრე შემიყვანა, რადგან მისი სადამრიგებლო წელი იყო. შემდეგ სხვა სკოლაში რომ მივედი, ისევ პირველ კლასში დავჯექი, ასე რომ, ფაქტობრივად, სკოლამდე ვიცოდი ანბანი. გავხდი მასწავლებელი და ისე გამოდის, წიგნი არის არა ჩემი ჰობი, არამედ ნარკოტიკია. რაც მეტს კითხულობ, მით მეტი გინდება. თანაც, ლიტერატურა მრავალფეროვანია, არა მხოლოდ მხატვრული. გ. დოჩანაშვილის მოთხრობა მახსენედება „კაცი, რომელსაც ლიტერატურა ძლიერ უყვარდა“. მე ცხინვალელი ვარ და იქ იმდენი წიგნი დამრჩა იმდენ თემასა თუ ენაზე. . .
ახსენეთ, რომ მასწავლებელი ხართ. გიმარტივდებათ ახალ თაობასთან ურთიეთობა?
სიმართლე რომ ვთქვა, არა. უამრავი სტუდენტი მყოლია, სხვადასხვა დაწესებულებებში მიმუშავია და ბევრი მეგობრული და კარგი ურთიერთობაც მქონია ახალგაზრდებთან, ყოველთვის გვერდში ვედექი სტუდენტს. რა თქმა უნდა, დისციპლინა კარგია, თუმცა ამ კუთხით მეტად ლოიალური ვიყავი, ბევრს არაფერს ვთხოვდი – მათი ნებაა, რას ისწავლიდნენ.
ასევე მაინტერესებს, რას ფიქრობთ მოზარდებზე, სკოლის მოსწავლეებზე. ძირითადად რას კითხულობენ?
სკოლის მოსწავლეებს დიდად არ ვიცნობ, მაგრამ იმდენს აღარ კითხულობენ. კომპიუტერმა წიგნის პოპულარობა შეამცირა. მე ასეთი შთაბეჭდილება მრჩება, ყოველ შემთხვევაში. რა თქმა უნდა, არიან ისეთებიც, ძალიან რომ უყვართ კითხვა. ადრეც იყვნენ ადამიანები, წიგნს რომ ცხოვრებაში არ გადაშლიდნენ. მაგ კატეგორიაზე იტყვიან, წიგნზე არიან აცრილებიო. მარტო დღევანდელობის სენი არ არის, ეს ყოველთვის ასე იყო, ყველაფერი ფარდობითია. ახლა ისეთი პერიოდია, ლიტერატურის მნიშვნელობა შედარებით დაკნინებულია, მიუხედავად იმისა, რომ ახლა ყველაფერი გამოდის. ჩემს ბავშვობაში ამდენი რომ მენახა, გავიკვირვებდი. ისიც ბევრს ნიშნავდა, წიგნს რომ შევხვედროდი ცხოველების შავ-თეთრი სურათებით. მიუხედავად იმისა, რომ ასე თუ ისე ხელი მიგვიწვდებოდა, პრობლემა მაინც მათი შეზღუდული რაოდენობა იყო. ყოველთვისაა დაბრკოლება, თუმცა გამოსავალსაც მოძებნის კაცი, რადგან ცოდნას წინ ვერაფერი დაუდგება, წიგნი მაინც წიგნად დარჩება.
წიგნისა და კომპიუტერის ჭიდილზე საუბრობდით. ამ ბიბლიოთეკასაც აქვს ონლაინ პორტალი. როგორ ფიქრობთ, შეძლებს წიგნების ინტერნეტსივრცე დაბეჭდილი ნაწარმოებების ჩანაცვლებას?
თუკი რაიმე ისეთ სტატიას გადავაწყდები კომპიუტერში, რომელიც არაა ბიბლიოთეკაში, აუცილებლად უნდა ამოვბეჭდო. ინტერნეტიდან შეიძლება წაიშალოს, ვეღარ მივაგნო, თან აუცილებლად უნდა გავხაზო, ტერმინი იქნება თუ რაიმე სხვა. შეიძლება სუბიექტური ვარ, მაგრამ ჩემთვის წიგნს თავისი უსაზღვრო შესაძლებლობებით კომპიუტერი მაინც ვერ ჩაანაცვლებს, წიგნი ყოველთვის წიგნია. როცა კინო შემოვიდა, ამბობდნენ, თეატრი გაქრებაო, თუმცა თავისი როლი მაინც შეინარჩუნა, ასეა ჩვენი შემთხვევაც. არ დავივიწყოთ, ვინც კომპიუტერი შექმნა, ის წიგნებზე გაიზარდა და წიგნებიდან ისწავლა.
საბოლოოდ, როგორ შეიძლება გავამძაფროთ საზოგადოების დაინტერესება ლიტერატურით?
მე ვიტყოდი განათლების დონის ამაღლებით. ინტერესიც მაშინ გაჩნდება, როცა ადამიანის გონება მეტად მომწიფდება. როცა განათლებისკენ ისწრაფვი, მეტი და მეტი საკითხი გაინტერესებს, წიგნებთან ურთიერთობას უთმობ დროს. ბიბლიოთეკა ამ მხრივ ძალიან მნიშვნელოვანია, იმდენად დიდი ფონდი აქვს, შეუძლებელია, მომხმარებელთა ინტერესების სფეროს არ მოერგოს. სამაგიდო წიგნის იდეისაც არ მწამს, წარმოუდგენელია, ერთი ნაწარმოების მიღმა არ გაიხედოს კაცმა. ერთ დღეს შეიძლება ინდურ ფილოსოფიას ვკითხულობდე, მეორე დღეს კი შეიძლება სტატია გადმოვიწერო გველებზე, ფართოა ინტერესთა სფერო. რაც არ უნდა იყოს, ადამიანის ცოდნის გაღრმავების სურვილი იმხელაა, ყოველთვის მიედ-მოედება სხვადასხვა თემას.